Hermeandering Heulebeek tussen Ledegem en Moorsele

In het traject van de Heulebeek tussen Ledegem en het Groen Lint te Moorsele (ongeveer ter hoogte van het vliegveld) is een oude meander van de Heulebeek die opnieuw zal worden aangekoppeld aan de Heulebeek. Deze meanders zijn op vandaag nog zichtbaar op het terrein. Het noordelijke deel van de meander is op dit moment zelfs nog watervoerend en dient als bedding voor een kleine waterloop komende vanaf de Ledegemstraat die erin uitmondt. Het zuidelijke deel van deze oude meander is momenteel niet meer watervoerend, maar is wel nog steeds zichtbaar als een droge bedding.   

Uit modellering blijkt dat inzetten op de structuurkwaliteit essentieel is om de goede toestand van de Heulebeek te bereiken. Enkel zo zal er meer biologisch leven zich er kunnen vestigen.

De huidige rechtgetrokken bedding van de Heulebeek is volledig bekleed met betonnen oeververdediging. Dit zorgt ervoor dat deze huidige bedding qua natuurwaarde heel slecht scoort. Ook qua waterafvoer scoort deze bedding zeer slecht aangezien deze door zijn rechte ongehinderde loop al het water versnelt afvoert richting Moorsele centrum. Dit kan extra wateroverlast veroorzaken ter hoogte van het centrum van Moorsele.   

Door de oude meanders terug aan te sluiten op de Heulebeek en het water terug de lange weg te laten volgen, wordt de stroming van de Heulebeek afgeremd. Het vertraagd afvoeren van het water via deze meanders zal ervoor zorgen dat de bedding van de Heulebeek tijdens droge periodes minder snel zal droogvallen. Dit komt ten goede aan de grondwaterpeilen en de watervoorziening voor de omliggende landbouw. Aangezien zowel de meanders als de rechtgetrokken bedding natuurtechnisch kunnen worden ingericht, brengt dit zeer veel potenties mee voor watergebonden natuur. Als de rechtgetrokken bedding wordt behouden kan de bestaande overstomingsfrequentie in het agrarisch gebied gelijk blijven. Het extra zelfzuiverend vermogen die zo in de bedding van de Heulebeek wordt gecreëerd maakt dat diffuse lozingen van stikstof en fosfor minder sterk zullen moeten afnemen om de kaderrichtlijn doelstelling te halen. 

Het is belangrijk op te merken dat er in de Ledegemstraat nog een rioolstreng aanwezig is waarvan ongezuiverd afvalwater via de waterloop ten noorden van de Heulebeek in de oude meander en zo in de Heulebeek terecht komt. Als deze meander terug wordt aangesloten op de Heulebeek moet deze rioolstreng worden afgescheiden van de regenwaterafvoer en aangesloten worden op een rioolwaterzuiveringsinstallatie. Dit om te vermijden dat er ongezuiverd afvalwater kan terecht komen in een nieuw aangelegd hermeandering project met natuurpotenties.

Het is ook de ambitie van de gemeente om een trage wandelverbinding te maken in gebied langs de Heulebeek. 

Engagement
Bij deze actie zijn de VMM, de Gemeente Wevelgem en landbouworganisaties betrokken. De VMM maakt een voorontwerp van dit project in 2022, op basis van dit plan zullen de nodige gronden moeten verworven worden in het agrarisch gebied. Dit gebeurt best via een lokale grondenbank die gebaseerd is op vrijwillige verkoop of ruilgronden.

Project locatie

Watersysteem
Gemeente

Status

Trekker
Vlaamse Milieumaatschappij
Actor
gemeente Wevelgem
Afbeelding
Afbeelding